- prof. ucz. dr hab. Grzegorz Ostasz, grzegorz.ostasz@pansjar.edu.pl
- prof. ucz. dr hab. Kamil Kardis, kamil.kardis@pansjar.edu.pl
- prof. ucz. dr hab. Antoni Olak, antoni.olak@pansjar.edu.pl
- prof. ucz. dr hab. Andrzej Olejko, andrzej.olejko@pansjar.edu.pl
- prof. ucz. dr hab. Oleksiy Sukhyy, oleksiy.sukhyy@pansjar.edu.pl
- prof. ucz. dr hab. Rafał Sura, rafal.sura@pansjar.edu.pl
- prof. ucz. dr hab. Jarosław Truchan, jaroslaw.truchan@pansjar.edu.pl
- dr Henryk Fedewicz, henryk.fadewicz@pansjar.edu.pl
- dr Vasyl Franchuk, vasyl.franchuk@pansjar.edu.pl
- dr Piotr Kozłowski, piotr.kozlowski@pansjar.edu.pl
- dr Katarzyna Ochyra-Żurawska, katarzyna.ochyra-zurawska@pansjar.edu.pl
- dr Krzysztof Pobuta, krzysztof.pobuta@pansjar.edu.pl
- dr Katarzyna Rawska, katarzyna.rawska@pansjar.edu.pl
- dr Aleksander Zawadzki, aleksander.zawadzki@pansjar.edu.pl
- mgr inż. Grzegorz Torbiczuk, grzegorz.torbiczuk@pansjar.edu.pl
- mgr Marta Gałuszka, marta.galuszka@pansjar.edu.pl
- mgr Maciej Szpunar, maciej.szpunar@pansjar.edu.pl
Absolwent studiów pierwszego stopnia kierunku bezpieczeństwo wewnętrzne wykazuje się zaawansowaną wiedzą z dziedziny nauk społecznych w dyscyplinach nauki o bezpieczeństwie, nauki o zarządzaniu i jakości, nauki prawne, nauki socjologiczne oraz z dziedziny nauk humanistycznych w dyscyplinie historia. Posiada zaawansowaną wiedzę zarówno z zakresu, struktur, instytucji, zjawisk i procesów społecznych, istoty i znaczenia bezpieczeństwa wewnętrznego, jak również znajomości problematyki prawnej w zakresie podziału władzy w państwie, struktury i ustroju państwa, zadań i zasad funkcjonowania organów państwa oraz jednostek administracji publicznej w zapewnieniu bezpieczeństwa i porządku publicznego. Posiada także umiejętności interpretowania oraz analizowania zjawisk i procesów społecznych, przy wykorzystaniu dorobku socjologii i psychologii, umiejętność analizowania zjawisk bezpośrednio związanych z bezpieczeństwem w skali globalnej, państwowej, regionalnej i lokalnej, z uwzględnieniem zagadnień nauk o bezpieczeństwie, nauk prawnych oraz nauk socjologicznych. Dysponuje zaawansowaną wiedzą i umiejętnościami w zakresie nauk o zarządzaniu i jakości, służących optymalizacji gospodarowania dostępnymi zasobami oraz przydatnymi w działaniach dążących do zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego. Ma świadomość społecznych zadań z uwzględnieniem zasad prawnych, etycznych i moralnych oraz reguł komunikacji społecznej. Cechuje go wrażliwość społeczna, chęć zaangażowania się w działania na rzecz dobra publicznego w poczuciu odpowiedzialności za bezpieczeństwo innych. Absolwent potrafi rozwiązywać problemy zawodowe, posiada umiejętności komunikowania się z otoczeniem w miejscu pracy, sprawnego posługiwania się dostępnymi środkami informacji i aktywnego uczestniczenia w pracy grupowej. Należy podkreślić, że absolwenci kierunku bezpieczeństwo wewnętrzne studiów pierwszego stopnia są przygotowani do pełnienia roli świadomego obywatela potrafiącego działać na rzecz wspólnoty lokalnej.
Praktyki zawodowe w Państwowej Akademii Nauk Stosowanych w Jarosławiu realizowane są na podstawie Regulaminu Studiów PANS w Jarosławiu oraz Zarządzenia Rektora Państwowej Akademii Nauk Stosowanych w Jarosławiu nr 146/2023 z dnia 20 grudnia 2023 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu Studenckich Praktyk Zawodowych, opracowanego w oparciu o obecnie funkcjonującą ustawę z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U z 2020 poz. 742 z późn. zmian.) oraz Zarządzenie nr 14/2021 z dnia 02 lutego 2021 r. w sprawie refundacji kosztów związanych z odbytą praktyką zawodową.
Studenci kierunku bezpieczeństwo wewnętrzne studiów pierwszego stopnia stacjonarnych i niestacjonarnych, realizują praktyki zawodowe w wymiarze 720 godzin i 24 punktów ECTS w zakładach pracy. Przy czym odbywają je:
- na trzecim semestrze w wymiarze 15 tygodni (1 dzień w tygodniu x 8 godz.) + 1 tydzień (1 dzień w tygodniu x 5 godz.) – łącznie 125 godzin (5 punktów ECTS),
- na czwartym semestrze w wymiarze 15 tygodni (1 dzień w tygodniu x 8 godz.) + 1 tydzień (1 dzień w tygodniu x 5 godz.) – łącznie 125 godzin (5 punktów ECTS),
- po czwartym semestrze w okresie wakacyjnym 22 dni x 8 godzin + 7 dni x 7 godzin – łącznie 225 godzin (9 punktów ECTS),
- na piątym semestrze w wymiarze 15 tygodni (2 dni w tygodniu x 8 godz.) + 1 tydzień (1 dzień w tygodniu x 5 godz.) – łącznie 245 godzin (10 punktów ECTS).
Głównym celem praktyki zawodowej jest zastosowanie wiedzy i umiejętności zdobytej podczas studiów, utrwalenie i zdobycie nowych umiejętności przydatnych w pracy zawodowej oraz uzyskanie szczegółowych wiadomości o funkcjonowaniu instytucji, w której odbywa się praktyka.
Praktyka zawodowa prowadzona jest pod kierunkiem kierunkowego opiekuna praktyk – nauczyciela akademickiego oraz opiekuna zakładowego (pracownicy danej instytucji). Zasady realizacji praktyk opisuje Regulamin studenckich praktyk zawodowych. Przed rozpoczęciem praktyk zawodowych studenci są przygotowywani do ich odbycia przez kierunkowego opiekuna praktyk oraz Uczelnianego Koordynatora ds. praktyk zawodowych. Zadaniem opiekuna kierunkowego jest omówienie ze studentami sylabusa praktyk, w tym zakładanych efektów uczenia się w zakresie: wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych. Praktyki zawodowe zakładają realizację efektów uczenia się zgodnie z obowiązującym sylabusem praktyk zawodowych.
Po zakończeniu praktyk kierunkowy opiekun praktyk – nauczyciel akademicki weryfikuje osiągnięcie przez studentów efektów uczenia się i dokonuje wpisu do karty oceny praktyki (zaliczenia z oceną) oraz do „protokołu zaliczenia przedmiotu”. Zaliczenie odbytych praktyk odbywa się na podstawie pozytywnej oceny wystawionej w dzienniku praktyk przez opiekuna praktyk z ramienia instytucji, oraz przez opiekuna kierunkowego. Po zaliczeniu merytorycznym student jest zobowiązany dostarczyć komplet dokumentów do Działu Praktyk Studenckich z Biurem Karier i rozliczyć się z praktyki zawodowej.
Warunkiem zaliczenia praktyk jest wywiązanie się z zadań i programu określonej praktyki oraz przedłożenie przez studenta stosownej dokumentacji (dziennik praktyk).
Formy zaliczenia: realizacja zleconych praktykantowi zadań zapewniających uzyskanie efektów uczenia się określonych w programie studiów.
Kryteria oceny:
- obecność, poziom zaangażowania,
- treść wykonanych zadań odpowiadająca efektom uczenia się określonym w programie studiów,
- ocena dokumentacji potwierdzającej odbycie praktyki i osiągnięcie zakładanych efektów uczenia się,
- obserwacja praktykanta (jego stosunek do zleconych zadań i poziom zaangażowania, przestrzeganie obowiązujących regulaminów, stosunek do współpracowników itp.)
W celu monitorowania poprawności weryfikacji efektów uczenia się prowadzona jest przez Wydziałowy Zespół ds. Zapewnienia i Oceny Jakości Kształcenia. roczna kontrola analizy dokumentacji praktyk. Dziekan Wydziału powołuje spośród nauczycieli akademickich opiekuna praktyk zawodowych, którego kwalifikacje i/lub doświadczenie zawodowe związane są z dyscypliną nauki o bezpieczeństwie. Opiekun praktyk zawodowych sprawuje nadzór merytoryczny oraz organizacyjny nad praktykami zawodowymi na kierunku bezpieczeństwo wewnętrzne studia pierwszego stopnia.
Obowiązkiem studenta podczas realizacji praktyk zawodowych jest:
- realizowanie praktyki według planu wcześniej ustalonego,
- wypełnianie zadań zleconych przez opiekuna praktyki,
- prowadzenie dokumentacji przebiegu praktyki zawodowej (dziennik praktyk),
- przestrzeganie zasad zachowania obowiązujących w placówce,
- przestrzeganie regulaminu i procedur obowiązujących w placówce, w której realizowana jest praktyka.
Opiekunami zakładowymi praktyk będą osoby wyznaczone przez dyrektorów placówek, w których praktyki będą się odbywały, posiadające kwalifikacje lub doświadczenie zawodowe związane z dyscypliną nauki o bezpieczeństwie.
Do obowiązków opiekuna zakładowego należy:
- realizacja programu praktyk,
- projektowanie zadań do samodzielnego wykonania przez praktykanta,
- udzielanie studentowi w razie potrzeby pomocy w przygotowaniu się do samodzielnych działań,
- mobilizowanie studentów do aktywnego uczestnictwa we własnych działaniach zawodowych,
- podpisanie ze studentem oświadczenia o zachowaniu tajemnicy zawodowej,
- opisanie i ocenianie przebiegu praktyki na podstawie karty oceny praktyk.
Wybór Instytucji, w której ma być odbywana praktyka zawodowa jest weryfikowany pod względem możliwości realizacji programu praktyk zawodowych. W trakcie praktyki przeprowadzane są przez kierunkowego opiekuna do spraw praktyk zawodowych wizyty, mające na celu sprawdzenie miejsca odbywania praktyk. Praktyki zawodowe są najlepszym i zarazem jedynym sposobem na zrealizowanie ważnej części procesu kształcenia, który ma przygotowywać do dobrego wykonywania zawodu.
Istotną kwestią dla realizacji procesu kształcenia jest współpraca z lokalnym środowiskiem społeczno-gospodarczym. W ramach realizacji studiów pierwszego stopnia na kierunku bezpieczeństwo wewnętrzne prowadzona jest stała współpraca z instytucjami i służbami wspomagającymi proces praktycznego przygotowanie absolwentów do przyszłej pracy. Na podstawie podpisanych porozumień o współpracy z interesariuszami zewnętrznymi studenci uczestniczą w zajęciach prowadzonych w warunkach rzeczywistych, głównie w ramach zajęć terenowych i praktyk. W trakcie zajęć studenci zapoznają się z zakresem zadań realizowanych przez praktyków/ekspertów. Zajęcia terenowe, które opierają się głównie na zrealizowaniu zadania/projektu w danej jednostce, pozwalają na osiągnięcie efektów uczenia się z zakresu umiejętności praktycznych. Studenci korzystają z możliwości odbycia praktyk u interesariuszy zewnętrznych i osiągniecia założonych dla praktyk efektów uczenia się.
PANS w Jarosławiu współpracuje z otoczeniem społecznym, gospodarczym i kulturalnym w celu zapewnienia udziału przedstawicieli tego otoczenia w określaniu efektów uczenia się, weryfikacji i ocenie stopnia ich realizacji, organizacji praktyk zawodowych, a także w celu pozyskiwania kadry dydaktycznej posiadającej znaczne doświadczenie zawodowe zdobyte poza uczelnią. Obecność otoczenia społeczno-gospodarczego w procesie dydaktycznym widoczna jest m.in. w opracowywaniu koncepcji i programu studiów, efektów uczenia się, treści kształcenia, dyplomowania, czy też praktyk. Pracodawcy i praktycy, czyli interesariusze zewnętrzni, biorą udział w weryfikacji efektów uczenia się na etapie wnioskowania o kierunek oraz w procesie prowadzenia kształcenia.
Kluczową rolę we współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym pełni Rada Praktyków Kierunku Bezpieczeństwo Wewnętrzne. Są to głównie przedstawiciele służb mundurowych i samorządu terytorialnego:
- Wicestarosta Powiatu Jarosławskiego,
- Zastępca Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Rzeszowie,
- Komendant Powiatowy Policji w Jarosławiu,
- Dyrektor Zakładu Obsługi Przejść Granicznych w Korczowej,
- Komendant Powiatowy PSP w Jarosławiu, Dowódca 14 dywizjonu artylerii samobieżnej im. gen. bryg. Wacława Wieczorkiewicza w Jarosławiu
- koordynator ds. relacji z otoczeniem społeczno-gospodarczym na kierunku bezpieczeństwo wewnętrzne – z ramienia Uczelni,
- sekretarz Rady – z ramienia Uczelni.
Warunkiem ukończenia studiów pierwszego stopnia na kierunku bezpieczeństwo wewnętrzne jest złożenie egzaminu dyplomowego z wynikiem pozytywnym oraz uzyskanie efektów uczenia się określonych w programie studiów, którym przypisano 180 punktów ECTS.
Warunkiem przystąpienia studenta do egzaminu dyplomowego jest:
- uzyskanie efektów uczenia się określonych w programie studiów, którym przypisano odpowiednia liczbę punktów ECTS;
- złożenie wszystkich egzaminów przewidzianych w programie studiów;
- uzyskanie zaliczeń ze wszystkich zajęć, w tym praktyk zawodowych;
- uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu praktycznego;
- złożenie wymaganych dokumentów do Działu Obsługi Studentów.
Egzamin dyplomowy polega na weryfikacji efektów uczenia się osiągniętych podczas studiów na poziomie pierwszego stopnia z zakresu dyscyplin: historii, nauk socjologicznych, nauk prawnych, nauk o zarządzaniu i jakości oraz nauk o bezpieczeństwie – do których przyporządkowano kierunek bezpieczeństwo wewnętrzne pierwszego stopnia.
Egzamin dyplomowy składa się z części praktycznej i teoretycznej.
W ramach części praktycznej, komisja egzaminacyjna weryfikuje zdobyte przez studenta umiejętności i kompetencje społeczne, natomiast w ramach części teoretycznej – jego wiedzę.
Student wykonuje jedno zadanie z listy praktycznych zadań oraz odpowiada na trzy losowo wybrane pytania z listy zagadnień teoretycznych. W przypadku, gdy student nie zaliczy części praktycznej egzaminu nie może przystąpić do części teoretycznej. W przypadku, gdy student zaliczy część praktyczną, ale nie zaliczy części teoretycznej otrzymuje ocenę niedostateczną z egzaminu dyplomowego i może przystąpić w drugim terminie do ponownego egzaminu dyplomowego już tylko z części teoretycznej.
Ocenę z egzaminu dyplomowego stanowi średnia ocen do dwóch miejsc po przecinku z części teoretycznej i praktycznej.
Do pobrania:
Celem wewnętrznego monitoringu karier zawodowych absolwentów PANS w Jarosławiu jest:
- uzyskanie informacji na temat aktualnej sytuacji zawodowej absolwentów na rynku pracy, w tym zgodności zatrudnienia z profilem i poziomem wykształcenia,
- uzyskanie opinii absolwentów na temat przydatności wiedzy, umiejętności i kompetencji zdobytych w procesie kształcenia w kontekście potrzeb rynku pracy,
- uzyskanie informacji na temat dalszych planów edukacyjnych i zawodowych absolwentów.
W roku akademickim 2020/2021 na kierunku bezpieczeństwo wewnętrzne pierwszego stopnia dokonano analizy losów absolwentów. Badania przeprowadzono w okresie 14.10.2022–20.11.2022. Liczba absolwentów w badanym roku wyniosła 64 absolwentów. Liczba osób, które wyraziły zgodę na wzięcie udziału w ankiecie była na poziomie 39 absolwentów, natomiast formularz ankiety wypełniło 7 osób. W badaniu wzięły udział w większości kobiety studiujące stacjonarnie, mieszkające na wsi z powiatu jarosławskiego oraz rzeszowskiego, przemyskiego i krośnieńskiego.
Status zawodowy badanych absolwentów przedstawia się następująco: zatrudnionych na podstawie umowy o pracę jest 70% osób, własną działalność gospodarczą prowadzi 15% badanych, zaś 15% jest bezrobotnych. Należy zaznaczyć, iż podczas studiów pracowało 15% ankietowanych, a 70% osób po ukończeniu studiów szukało pracy powyżej 6 miesięcy. Absolwenci biorący udział w ankiecie wykonują pracę zgodną z kwalifikacjami (85%) lub częściowo zgodną z kwalifikacjami (15%).
Wiedza zdobyta podczas studiowania jest „bardzo przydatna w pracy zawodowej” dla 60% ankietowanych, „w większości przydatna w pracy zawodowej” – 30%, „częściowo przydatna, częściowo nie” – 10%.
Z perspektywy doświadczeń zawodowych badani wskazali jako czynniki szczególnie przydatne: kreatywność i innowacyjność, ukończony kierunek studiów w PANS w Jarosławiu, kwalifikacje zawodowe uzyskane na studiach w PANS w Jarosławiu, umiejętność rozwiązywania problemów, a także znajomość języków obcych, umiejętności interpersonalne, motywacja do pracy (mobilność, dyspozycyjność, inne) oraz umiejętność pracy w zespole.
Efekty uczenia się istotne w pracy zawodowej, które warto byłoby wprowadzić do programu studiów na ukończonym kierunku studiów uznali: umiejętność analitycznego myślenia, umiejętność pracy pod presją czasu, umiejętność asertywnego myślenia.
Po ukończeniu studiów w PANS w Jarosławiu ankietowani zamierzają podjąć: studia drugiego stopnia/ magisterskie (40% osób), studia podyplomowe (15% badanych) oraz dodatkowe kursy/szkolenia (30% ankietowanych).
Ukończone studia pierwszego stopnia bezpieczeństwo wewnętrzne w wysokim stopniu poprawiły komunikację interpersonalną absolwentów, gotowość do samodzielne kształcenia/doskonalenia się oraz poprawiły umiejętności niezbędne w pracy zawodowej. W grupie badanych 85% absolwentów podjęłoby te same studia w PANS w Jarosławiu, a 15% inne.